دنیای مطالب

جَهان نامی رایج برای مجموعهٔ تمدن بشر، به ویژه تجربه بشر، تاریخ، یا به طور کلی وضعیت بشر است. واژهٔ جهان هم در معنی کره زمین و هم در مورد کیهان و همچنین کل هستی کاربرد دارد.

از واژه جهان برای اشاره به هر مجموعه بزرگ نیز استفاده می‌شود برای نمونه جهان ایرانی، جهان عرب، جهان ادبیات و غیره. از نظر ریشه، واژه جهان دگرگون‌شده واژه گیهان پهلوی است. واژه‌های کیهان و گیتی نیز از همان ریشه آمده‌است.

عمر جهان برابر با ۰٫۱۷ ± ۱۳٫۷۵ بیلیون سال است.

جهان هستی

جهان سازمانی کامل پویا است. این جهان روزی آغاز شد. شاید با یک انبساط بزرگ ناگهانی ماده. و ممکن است روزی پایان یابد. در همین زمان (بین آغاز و پایان) با انبساط بیشتر جهان کهکشانها از یکدیگر دورتر و دورتر می‌شوند. جهان با فعالیت و حرکت در حال بزرگ شدن است. ستاره‌ها در تمام طول زندگیشان منقبض می‌شوند، منبسط می‌شوند و منفجر می‌شوند.

سیارات به دور ستاره‌ها در حال گردشند. کهکشانها می‌چرخند و ستاره‌های دنباله‌دار و خرد سیارکها در منظومه شمسی در حال حرکت بر روی مدار خود هستند. عناصر، اتمها، مولکولها و ذرات پیوسته بر یکدیگر اثر می‌گذارند و تغییر می‌کنند. موجهای الکترومغناطیسی همه جا هستند (ما برای دیدن آنها باید بیرون از محوطه وجودیشان باشیم) ممکن است همه جهان از ماده سیاه ساخته شده باشد که ما در این مورد مطمئن نیستیم. رایجترین تئوری در مورد خلق جهان تئوری مهبانگ یا انفجار بزرگ است. این تئوری عقیده بسیاری از دانشمندان بویژه ادوین هابل اخترشناس مشهور قرن بیستم است. مهبانگ می‌گوید که جهان بوسیله یک موج سنگین انرژی و ماده ۱۰ تا ۲۰ میلیارد سال پیش بو جود آمده‌است. مهبانگ شکل گیری گازها و ذرات موجود در آسمان و هر چیز دیگری که در آن یافت می‌شود را نشان می‌دهد. این تئوری همچنین انبساط جهان در آینده را بیان می‌کند و نیز دور شدن همه اجزا آسمان، کهکشانها، ستاره‌ها و سیارات و هر چه در آن است. در نتیجه انفجار نخستین واکنش سریع آغاز شد و ذرات بسیار کوچک تشکیل شدند (دانشمندان می‌گویند که انفجار بزرگ یک انفجار نبود بلکه یک موج عظیم بود) و بعد بلافاصله جز اتمی ذرات بو جود آمد (برای خلق پروتون ونوترون) هیدروژن و هلیوم اولین اتمها بودند. از تاثیر این دو عنصر اساسی بر یکدیگر همه مواد دیگر - از جمله خود شما - بو جود آمدند.

اندازه جهان

ماده قابل مشاهده در فضایی به وسعت حداقل ۹۳۰۰۰ میلیون سال نوری گسترده شده‌است. احتمالاً بیش از ۱۰۰ هزار میلیون کهکشان وجود دارد که کوچکترین آنها ده ملیون ستاره و بزرگترین آنها هزار میلیارد ستاره دارد. قطر یک کهکشان نوعی ۳۰۰۰۰ سال نوری و فاصله نوعی دو کهکشان مجاور ۳ میلیون سال نوری است.